Ontdek op zaterdag 24 en zondag 25 april Erfgoeddag in het thema van ‘De Nacht’. Meer dan 400 organisaties staan klaar om het Vlaamse en Brusselse cultureel erfgoed onder de ogen van het publiek te brengen. Erfgoeddag is daarmee in de eerste plaats een jaarlijkse sensibiliseringsactie: alle deelnemende initiatieven zijn erop gericht om cultureel erfgoed inzichtelijk te maken en zo de publieke perceptie errond te verbreden. Daarnaast heeft Erfgoeddag ook de bedoeling de sector te laten samenwerken, impulsen te creëren en de eigen activiteiten in een hedendaags erfgoedperspectief te plaatsen. Erfgoeddag is hét toonmoment van archieven, musea, erfgoedbibliotheken, documentatiecentra, heem- en familiekundige kringen en organisaties die immaterieel erfgoed borgen. Ten slotte wil Erfgoeddag aanzetten om te reflecteren over thema’s zoals erfgoedontsluiting, publiekswerking en duurzaamheid. Sinds 2008 gebeurt de uitwerking van Erfgoeddag door het steunpunt FARO, dat als missie een integrale aanpak van het cultureel-erfgoedbeleid uitdraagt.
Op deze 20ste feesteditie speelt De Nacht de hoofdrol. De nacht betovert en staat doorgaans symbool voor mysterie en verbeelding. Ook spelen heel wat verhalen zich af in het duister of vertellen ze over zaken die het daglicht niet kunnen verdragen. Welke merkwaardigheden zien we als we terugkijken in de geschiedenis? En hoe gebeurden nachtelijke activiteiten vroeger? Nieuwsgierigen kunnen zich het hele weekend lang helemaal laten onderdompelen in vertellingen, tradities en gebruiken uit het verleden. Veel activiteiten gaan online door, zodat je zelfs vanuit Nederland kan meedoen!
Op vele plaatsen kan je wandelen. Een dauwtrip in Machelen-aan-de-Leie brengt je langs bijzondere plekjes die Roger Raveel en zijn werk weer tot leven wekken. In Waregem vang je op een nachtelijke tocht langs oude herbergen, vergane cinema’s en via duistere volksverhalen een glimp op van het vroegere nachtleven. Verder richting de kust, kom je al wandelend meer te weten over diverse Nieuwpoortse nachtberoepen, zoals vissers, sluiswachters en vuurtorenwachters. In het Limburgse Alken worden wandelaars dan weer uitgedaagd om waarheid, te onderscheiden van legendes en broodje-aapverhalen. In Houthalen-Helchteren kan je plekken rond de voormalige mijnsite bezoeken die belangrijk waren in het oeuvre van kunstenaar Jos Tysmans.
Voor heel wat creatievelingen is Erfgoeddag het uitgelezen moment om hun werk tentoon te stellen. In Roeselare werkte fotograaf Tom Linster samen met amateurfotografen aan een expo rond ‘afscheid’. STELPLAATS in Leuven stelt het op de nacht geïnspireerde werk van 16 jonge kunstenaars tentoon. En in het STAM in Gent beleef je het verhaal van Gent met ogen én oren. Een silent dj zorgt voor nachtelijke tonen, aangevuld door slam poets en woordkunstenaars.
Zelfs van thuis uit kan je meedoen, ook vanuit Nederland! Met de ErfgoedApp dwaal je samen met Paul van Ostaijen van lege bioscopen naar bruisende musichalls. Van Ostaijen beschreef in ‘Bezette Stad’ het Antwerpse nachtleven tijdens de Eerste Wereldoorlog. Nog in het Antwerpse, inspireerde het Red Star Line Museum zich op de expo ‘Destination Sweetheart’ en voorziet het een kookworkshop met Mexicaanse gerechten uit de roman ‘Rode rozen en tortilla’s. Tenslotte kan je luisteren naar tal van podcasts, waaronder de podcast ‘Mijn thuis is onderweg’, waarin Belgische woonwagenbewoners vertellen over het reizen dat hen in het bloed zit en de moeilijke zoektocht naar een thuisplek.
België kandidaat voor het UNESCO Werelderfgoedcomité
Erfgoed staat hoog op de overheidsagenda. De Belgische kandidatuur voor een zetel in het UNESCO Werelderfgoedcomité van 2021 tot 2025 is daar een mooi voorbeeld van. België bevestigt met haar kandidatuur haar geloof in het Werelderfgoedcomité als essentieel orgaan voor de internationale inspanningen om Werelderfgoed te bewaren en veilig te stellen. België en Vlaanderen geloven in de waardevolle bijdragen van UNESCO aan een betere toekomst door het stimuleren van algemene internationale samenwerking op het vlak van onderwijs, wetenschappen, cultuur en communicatie. Vlaanderen steunt UNESCO al meer dan 20 jaar via fondsen waarmee wereldwijd UNESCO-projecten worden gefinancierd. Er is een trustfonds dat zich richt op erfgoed, met focus op Afrika (FUT) en een trustfonds dat de natuurwetenschappelijke programma’s van UNESCO steunt (FUST).
13 Belgische sites staan op dit moment opgetekend als werelderfgoed: de Vlaamse begijnhoven, de Grote Markt in Brussel, de vier hydraulische scheepsliften op het Centrumkanaal, nabij La Louvière, ontworpen door Edwin Clark, 33 belforten, het historisch centrum van Brugge, de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal in Doornik, de vier stadswoningen van Victor Horta in Brussel, het museum Plantin Moretus, het Stocletpaleis in Sint-Pieters-Woluwe, de grote mijnbouwsites van Wallonië, de neolithische vuursteenmijnen te Spiennes, Maison Guiette van Le Corbusier in Antwerpen, en het Zoniënwoud. Niet verwonderlijk dus dat België zich wilt blijven engageren voor het Werelderfgoedcomité.
Laat Erfgoeddag een gelegenheid zijn om te ontdekken welke schitterende verhalen, tradities en plekken Vlaanderen te verbergen heeft en bekijk alle geplande activiteiten via erfgoeddag.be.